Een zinvol (werk)leven begint bij … de ander!

De meeste dingen in het leven beginnen bij jezelf. Jij bent immers degene die je eigen keuzes maakt. Jij bent ook degene die verantwoordelijk is voor je eigen aandeel in de situatie waarin je je bevindt. En jij bepaalt of je iets zinnigs of iets onzinnigs met je leven wilt doen. Waarom zou de zin van jouw bestaan dan niet bij jezelf maar bij de ander beginnen?

Jarenlang dacht ik dan ook dat ik de zin van mijn leven inderdaad in mijzelf moest zoeken. Die gedachte is toch niet voor niets zo wijdverbreid? Maar een gedachte die wijdverbreid is, kan best onjuist zijn … en in dit geval is dat ook zo.

Je vindt de zin van je bestaan namelijk niet in jezelf. Zelfs als je een glashelder beeld hebt van al je talenten en van je diepste verlangens ken je de zin van je bestaan nog steeds niet.

Om maar met de deur in huis te vallen: als geïsoleerde verzameling talenten, kennis, kunde en verlangens heb je geen enkele betekenis en is je leven zinloos.

Die constatering is overigens geen reden tot paniek of nihilisme. De wens om ‘tot je recht te komen’ en ‘relevant te zijn’ is nog steeds legitiem. Het verlangen om jezelf te ontwikkelen blijft volkomen natuurlijk. Het vergroten van je zelfkennis is eveneens onmisbaar … en de zin van je bestaan is wel degelijk te ontdekken!

Het gemenebest van levende wezens

Om die zin van je bestaan daadwerkelijk te ontdekken, is het noodzakelijk dat je beseft en beleeft dat je onderdeel bent van een allesomvattend geheel. James Lovelock bedacht in het kader van zijn Gaia-theorie de term Commonwealth of Living Things. We zijn allemaal lid van dat gemenebest van levende wezens en de plaats die we innemen in dat oneindig grote web of life biedt ons de mogelijkheid een zinvol leven vorm te geven.

Enkele medeleden van de ‘Commonwealth of Living Things’ met elkaar in gesprek

Het onvoorwaardelijk aanvaarden van de verbondenheid met alles en iedereen om ons heen maakt het mogelijk om te ervaren dat we relationele dieren zijn die een bestaansreden hebben die gelegen is in die verbondenheid. De ander stelt ons voor uitdagingen en vraagt iets van ons. In het antwoord dat we geven, ligt onze betekenis. Dat antwoord wordt gegeven op (het al dan niet expliciete) verzoek van die ander. Dat betekent dat we die ander nodig hebben bij het kiezen van onze bijdrage aan het functioneren van het gemenebest van levende wezens.

De afstemming tussen de bijdrage die van je gevraagd wordt en de talenten die je daarvoor in huis hebt, geven richting aan de ontwikkeling van een zinvol leven waarmee je een positieve invloed hebt op de permanente veranderingen in het web of life. Je kunt er natuurlijk ook voor kiezen om een negatieve invloed uit te oefenen. In dat geval wordt de zin van je bestaan al snel gereduceerd tot niet meer dan een uitnodiging aan anderen om er ondanks jouw inzet toch nog het beste van te maken.

Het spel van vraag en antwoord

Het bedrijf waarin je werkt, het gezin waar je deel van uitmaakt, de straat waarin je woont, zijn onderdeel van het gemenebest van levende wezens. Op welke vragen van je ‘medeleden’ geef je welk antwoord? Op welke plek wil je blijven deelnemen en waar wil je van weg(blijven)? Welke macht zoek je en hoe wil je die macht uitoefenen? Het antwoord is aan jou … maar het zijn de vragen van de ander(en)!

Een zinvol leven ontstaat dus uit het unieke antwoord dat je geeft op het beroep dat het gemenebest van levende wezens op je doet. Het is een kansrijke insteek. Vooral omdat er zo ontzettend veel anderen zijn die ons allemaal op hun manier de mogelijkheid bieden een zinvol leven te leiden.